Η Κίνα περιορίζει τη ροή εφοδιασμού κρίσιμων ορυκτών των δυτικών εταιρειών κατασκευής αμυντικών συστημάτων, καθυστερώντας την παραγωγή και αναγκάζοντας τις εταιρείες να αναζητήσουν σε όλο τον κόσμο αποθέματα των ορυκτών αυτών που είναι αναγκαία για να φτιαχτούν από σφαίρες έως μαχητικά αεροσκάφη.
Νωρίτερα φέτος, καθώς οι εμπορικές εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας ήταν στο αποκορύφωμα τους, το Πεκίνο ενίσχυσε τους ελέγχους που επιβάλλει στις εξαγωγές σπάνιων γαιών. Αν και το Πεκίνο επέτρεψε να ξεκινήσουν οι εξαγωγές μετά την αποδοχή από την κυβέρνηση Τραμπ, τον Ιούνιο, μιας σειράς εμπορικών παραχωρήσεων, η Κίνα συνέχισε να διατηρεί υπό έλεγχο κρίσιμα ορυκτά για αμυντικούς σκοπούς. Η Κίνα προμηθεύει περίπου το 90% των σπάνιων γαιών παγκοσμίως και κυριαρχεί στην παραγωγή πολλών άλλων κρίσιμων ορυκτών.
Ως εκ τούτου, μια εταιρεία κατασκευής εξαρτημάτων για drone η οποία προμηθεύει τον αμερικανικό στρατό αναγκάστηκε να καθυστερήσει τις παραγγελίες έως και δύο μήνες, καθώς αναζητούσε να προμηθευτεί μαγνήτες – οι οποίοι κατασκευάζονται από σπάνιες γαίες- από μη κινεζική εταιρεία.
Οι τιμές για κρίσιμα υλικά έχουν εκτοξευτεί
Κάποια από τα υλικά που χρειάζονται οι αμυντικές βιομηχανίες κοστίζουν πλέον τουλάχιστον πέντε φορές πιο πολύ από ό,τι πριν επιβληθούν οι πρόσφατοι περιορισμοί στα ορυκτά της Κίνας, σύμφωνα με εμπόρους του κλάδου. Μια εταιρεία ανέφερε πρόσφατα ότι πήρε προσφορά για σαμάριο — ένα στοιχείο που απαιτείται για την κατασκευή μαγνητών που μπορούν να αντέξουν τις ακραίες θερμοκρασίες ενός κινητήρα μαχητικού αεροσκάφους — σε τιμή 60 φορές υψηλότερη από την κανονική. Αυτό ήδη οδηγεί σε αύξηση του κόστους παραγωγής των αμυντικών συστημάτων, σύμφωνα με προμηθευτές και στελέχη του τομέα.
Οι περιορισμοί στα κρίσιμα ορυκτά υπογραμμίζουν το μέγεθος της εξάρτησης των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων από την Κίνα για μεγάλο μέρος της εφοδιαστικής τους αλυσίδας. Αυτό δίνει στο Πεκίνο πλεονέκτημα σε μια περίοδο αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ των δύο δυνάμεων και έντονων εμπορικών διαπραγματεύσεων. Οι κατασκευαστές αμυντικού εξοπλισμού που προμηθεύουν τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις βασίζονται σε ορυκτά που παράγονται κυρίως στην Κίνα για μικροηλεκτρονικά, κινητήρες drone, γυαλιά νυχτερινής όρασης, συστήματα στόχευσης πυραύλων και αμυντικούς δορυφόρους.
Αν και οι εταιρείες έχουν προσπαθήσει να βρουν εναλλακτικές πηγές προμήθειας για αυτά τα ορυκτά τα τελευταία χρόνια, ορισμένα από τα υλικά είναι τόσο εξειδικευμένα που δεν μπορούν να παραχθούν με οικονομικό όφελος στη Δύση, σύμφωνα με στελέχη του κλάδου.
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.
Εκτός από τους πιο πρόσφατους ελέγχους στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, η Κίνα έχει απαγορεύσει από τον Δεκέμβριο τις πωλήσεις γερμανίου, γαλλίου και αντιμονίου στις ΗΠΑ, τα οποία χρησιμοποιούνται για την σκλήρυνση σφαιρών και βλημάτων από μόλυβδο, καθώς και για να έχουν νυχτερινή όραση οι στρατιώτες.
«Καμπανάκι» για την παραγωγή οι ελλείψεις
Κάποιες εταιρείες προειδοποιούν πλέον για περικοπές στην παραγωγή, εάν δεν αυξηθεί η ποσότητα των ορυκτών που προμηθεύονται.
Την Τετάρτη, ο διευθύνων σύμβουλος της Leonardo DRS δήλωσε ότι η αμερικανική αμυντική εταιρεία έχει εξαντλήσει τα «αποθέματα ασφαλείας» της σε γερμάνιο.
«Προκειμένου να διατηρηθεί η έγκαιρη παράδοση των προϊόντων, η ροή των υλικών πρέπει να βελτιωθεί στο δεύτερο εξάμηνο» του 2025, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος Μπιλ Λιν σε τηλεδιάσκεψη. Η εταιρεία είναι η αμερικανική θυγατρική του ιταλικού αμυντικού γίγαντα Leonardo.
Το γερμάνιο χρησιμοποιείται στους αισθητήρες υπέρυθρων της εταιρείας, οι οποίοι χρησιμοποιούνται σε πυραύλους και άλλο εξοπλισμό. Ο Λιν δήλωσε ότι η εταιρεία εξετάζει το ενδεχόμενο διαφοροποίησης της εφοδιαστικής της αλυσίδας, ενώ παράλληλα αναζητά τρόπους αντικατάστασής του γερμάνιου στα προϊόντα της.
Αναζητούνται εναλλακτικές καθώς η παραγωγή drones υποφέρει
Το Πεντάγωνο απαιτεί από τους προμηθευτές του τομέα άμυνας να σταματήσουν να αγοράζουν μαγνήτες σπάνιων γαιών που περιέχουν ορυκτά προέλευσης Κίνας έως το 2027. Ως αποτέλεσμα, ορισμένες εταιρείες διατηρούν σημαντικά αποθέματα από μαγνήτες. Ωστόσο, οι προμηθευτές και οι εταιρείες του τομέα άμυνας συχνά διαθέτουν αποθέματα από αρκετά άλλα κρίσιμα ορυκτά, τα οποία όμως επαρκούν για λιγότερο από ένα έτος, ενώ κάποιοι διαθέτουν αποθέματα που επαρκούν για μερικούς μόνο μήνες.
Οι κατασκευαστές drones αναμένεται να υποφέρουν περισσότερο από αυτή την κατάσταση, επειδή – σύμφωνα με ορισμένους εκπροσώπους της αμυντικής βιομηχανίας- πολλές από αυτές τις εταιρείες είναι μικρές νεοσύστατες επιχειρήσεις με πολύ περιορισμένα έσοδα ή γνώσεις σχετικά με την αλυσίδα εφοδιασμού και δεν κατάφεραν ποτέ να αποκτήσουν μεγάλα αποθέματα μαγνητών και μετάλλων σπάνιων γαιών.
«Μπορώ να σας πω… ότι συζητάμε για αυτό καθημερινά και οι εταιρείες μας το συζητούν καθημερινά», δήλωσε ο Dak Hardwick, αντιπρόεδρος διεθνών υποθέσεων της Aerospace Industries Association, μιας αμερικανικής αμυντικής και εμπορικής αεροδιαστημικής εμπορικής ομάδας.
Περισσότερα από 80.000 εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται σε οπλικά συστήματα του Υπουργείου Άμυνας κατασκευάζονται με κρίσιμα ορυκτά που υπόκεινται πλέον σε ελέγχους εξαγωγών από την Κίνα, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας λογισμικού άμυνας Govini. Σχεδόν όλες οι αλυσίδες εφοδιασμού για κρίσιμα ορυκτά που χρησιμοποιούνται από το Πεντάγωνο βασίζονται σε τουλάχιστον έναν Κινέζο προμηθευτή, ανέφερε η Govini, πράγμα που σημαίνει ότι οι περιορισμοί από το Πεκίνο μπορούν να προκαλέσουν εκτεταμένη αναταραχή.
Η Κίνα ζητά ευαίσθητες πληροφορίες πριν δώσει άδειες
Με την ενίσχυση των εξαγωγικών ελέγχων νωρίτερα φέτος, η Κίνα άρχισε να απαιτεί από τις εταιρείες να παρέχουν εκτενή τεκμηρίωση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιήσουν τις σπάνιες γαίες και τους μαγνήτες που εισάγουν. Οι κινεζικές ρυθμιστικές αρχές συχνά απαιτούν ευαίσθητες πληροφορίες, όπως εικόνες προϊόντων και ακόμη και φωτογραφίες των γραμμών παραγωγής, για να διασφαλίσουν ότι κανένα από τα υλικά δεν θα χρησιμοποιηθεί για στρατιωτικούς σκοπούς, σύμφωνα με δυτικούς αγοραστές.
Δυτική εταιρεία που προμηθεύει μαγνήτες σπάνιων γαιών από την Κίνα σε εταιρείες του ιδιωτικού και του αμυντικού τομέα, ανέφερε ότι οι αιτήσεις της για εισαγωγή μαγνητών έχουν πρόσφατα εγκριθεί για πολλούς ιδιωτικούς σκοπούς, αλλά απορρίφθηκαν ή καθυστέρησαν για αμυντικούς και αεροδιαστημικούς σκοπούς.
Τον Μάιο, η ePropelled με έδρα το Νιου Χάμσαϊρ, η οποία κατασκευάζει κινητήρες πρόωσης για drones, δεχθηκε ανησυχητικές ερωτήσεις από τον κινεζικό προμηθευτή μαγνητών της. Ο προμηθευτής έστειλε έντυπα της κινεζικής κυβέρνησης ζητώντας σχέδια και φωτογραφίες των προϊόντων της ePropelled καθώς και μια λίστα αγοραστών. Ζήτησε επίσης διαβεβαιώσεις ότι οι μαγνήτες σπάνιων γαιών που θα προμήθευε η Κίνα στην ePropelled δεν θα χρησιμοποιούνταν για στρατιωτικές εφαρμογές.
«Φυσικά δεν πρόκειται να δώσουμε αυτές τις πληροφορίες στην κινεζική κυβέρνηση», δήλωσε οΚρις Τόμσον, αντιπρόεδρος παγκόσμιων πωλήσεων της ePropelled. Η εταιρεία έχει περίπου 100 πελάτες, μεταξύ των οποίων μεγάλες αμερικανικές αμυντικές εταιρείες και κατασκευαστές drones στην Ουκρανία.
Έτσι, οι Κινέζοι προμηθευτές της, διέκοψαν τις αποστολές και η ePropelled αναγκάστηκε να καθυστερήσει ορισμένες παραγγελίες πελατών κατά ένα ή δύο μήνες, δηλαδή το διπλάσιο του χρόνου που συνήθως απαιτείται για την παράδοση των κινητήρων της. Η εταιρεία αναζήτησε άλλους προμηθευτές στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ασία, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς μαγνητών από προμηθευτές στην Ιαπωνία και την Ταϊβάν, αν και ακόμα κι αυτοί παίρνουν σπάνιες γαίες από την Κίνα.
Η εταιρεία σύναψε επίσης συμφωνίες με τις νεοσύστατες εταιρείες παραγωγής μαγνητών Vulcan Elements στη Βόρεια Καρολίνα και USA Rare Earth με έδρα την Οκλαχόμα. Ωστόσο, αυτές οι νεοσύστατες εταιρείες δεν θα έχουν έτοιμη προμήθεια για την ePropelled τουλάχιστον μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους και θα πρέπει να βρουν εναλλακτικές πηγές των ορυκτών που κυριαρχούνται από την Κίνα, καθώς αυξάνουν την παραγωγή τους.
Οι έμποροι μετάλλων υποστηρίζουν ότι, επειδή η Κίνα απαιτεί να γνωρίζει τον τελικό χρήστη των μαγνητών και των μετάλλων σπάνιων γαιών, δεν εγκρίνει άδειες που να επιτρέπουν στους εμπόρους να δημιουργούν αποθέματα.
Η αμερικανική κυβέρνηση στηρίζει τις προσπάθειες διαφοροποίησης
Το Υπουργείο Άμυνας έχει δώσει επιχορηγήσεις για την επέκταση της παραγωγής εξειδικευμένων υλικών, συμπεριλαμβανομένης χρηματοδότησης ύψους 14 εκατομμυρίων δολαρίων πέρυσι σε μια καναδική εταιρεία για την παραγωγή υποστρωμάτων γερμανίου που χρησιμοποιούνται σε ηλιακά πάνελ για αμυντικούς δορυφόρους. Τον Ιούλιο, το Πεντάγωνο έκανε ένα ακόμη μεγαλύτερο βήμα όταν συμφώνησε να πληρώσει 400 εκατομμύρια δολάρια για ένα μερίδιο στην MP Materials, την εταιρεία που εκμεταλλεύεται το μεγαλύτερο ορυχείο σπάνιων γαιών στην Αμερική, η οποία αυξάνει ραγδαία την παραγωγική της ικανότητα στον τομέα των μαγνητών.
Το Πεντάγωνο δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.
Σε τηλεδιάσκεψη για τα οικονομικά αποτελέσματα τον περασμένο μήνα, ο διευθύνων σύμβουλος της Lockheed Martin, Τζέιμς Τάικλετ, χαρακτήρισε τη συμφωνία με την MP Materials ως πρωτοποριακή και δήλωσε ότι θα συμβάλει στη διασφάλιση της προμήθειας μαγνητών που απαιτούνται για τα μαχητικά αεροσκάφη F-35 και τους πυραύλους κρουζ. Ωστόσο, η δημιουργία νέας αλυσίδας προμήθειας θα απαιτήσει χρόνο.
Στις αρχές του περασμένου έτους, το Υπουργείο Άμυνας ίδρυσε το Critical Minerals Forum, μια πρωτοβουλία που αποσκοπεί εν μέρει στην προώθηση περισσότερων έργων για την εφοδιαστική αλυσίδα ορυκτών στις ΗΠΑ και τις συμμαχικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της παροχής βοήθειας στις εταιρείες εξόρυξης μετάλλων για την εξασφάλιση χρηματοδότησης με σκοπό την αύξηση της παραγωγής κρίσιμων υλικών όπως το αντιμόνιο και το γερμάνιο.
Οι εταιρείες άμυνας που παραδοσιακά ανέθεταν την αγορά κρίσιμων ορυκτών σε υπεργολάβους- προμηθευτές, τώρα χρησιμοποιούν την επιρροή τους στην αγορά για να προσπαθήσουν να αποκτήσουν οι ίδιες πηγές βασικών υλικών. Οι μεγάλες εταιρείες άμυνας «αρχίζουν να πανικοβάλλονται όλο και περισσότερο, επειδή αναγνωρίζουν ότι δεν θα προμηθευτούν τους μαγνήτες, ό,τι και να συμβεί, αν δεν εμπλακούν», δήλωσε ο Nicholas Myers, διευθύνων σύμβουλος της Phoenix Tailings, μιας νεοσύστατης εταιρείας της Μασαχουσέτης που παράγει μέταλλα σπάνιων γαιών.
Η Κίνα κάνει συνεχώς επίδειξη δύναμης
Το Πεκίνο στέλνει συνεχώς το μήνυμα ότι αντιμετωπίζει με μεγάλη σοβαρότητα την απαγόρευση εξαγωγής ορυκτών. Νωρίτερα φέτος, ένας προμηθευτής αμυντικού εξοπλισμού των ΗΠΑ, η United States Antimony Corporation, προσπάθησε να μεταφέρει 55 τόνους αντιμονίου που είχε εξορύξει στην Αυστραλία στο χυτήριο της στο Μεξικό. Το φορτίο διέρχονταν από το κινεζικό λιμάνι της Νίνγκμπο, κάτι που μέχρι πρόσφατα ήταν συνήθης πρακτική.
Ωστόσο, τον Απρίλιο, ενώ το φορτίο μεταφορτωνόταν στο Ningbo, οι κινεζικές τελωνειακές αρχές το κράτησαν για τρεις μήνες, με αποτέλεσμα η United States Antimony να ζητήσει βοήθεια από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και τον Λευκό Οίκο.
Οι Κινέζοι απελευθέρωσαν το φορτίο τον Ιούλιο, με την προϋπόθεση ότι θα επιστραφεί στην Αυστραλία και όχι στις ΗΠΑ. Όταν έφτασε στην Αυστραλία, η United States Antimony διαπίστωσε ότι οι σφραγίδες του προϊόντος ήταν σπασμένες. Αυτή τη στιγμή εξετάζει αν το αντιμόνιο έχει παραποιηθεί ή μολυνθεί.
«Η ναυτιλιακή εταιρεία, όλοι όσοι εμπλέκονταν, δεν είχαν ξαναδεί κάτι τέτοιο», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Gary Evans.
Ούτε ο Λευκός Οίκος, ούτε το Υπουργείο Άμυνας, ούτε το Υπουργείο Εξωτερικών έκαναν κάποιο σχόλιο.
